ثبت مالکیت فکری و معنوی حقی ست که شخص نسبت به ایده، فکر و یافته های خود دارد. در واقع صاحب فکر، اثر یا اختراع آن را به نام خود ثبت می‌کند و اگر اشخاص دیگر قصد استفاده از آن را داشته باشند باید از صاحب اثر اجازه بگیرند. حقوق مالکیت فکری به دو دسته تقسیم می‌شود: ۱- حقوق مالکیت صنعتی( ثبت اختراع ) ۲- حقوق مالکیت هنری و ادبی
مالکیت صنعتی یا ثبت ابداعات و اختراعات
مالکیت صنعتی شامل ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری است. برای ثبت اختراعات باید به سایت اداره ثبت اختراعات مراجعه کنند و به‌صورت غیرحضوری اظهارنامه خود را تکمیل نمایند. این اداره با توجه به زمینه فنی اختراع، مخترع را به یکی از مراکز علمی و پژوهشی کشور جهت اخذ استعلام شرایط ثبت اختراع معرفی خواهد نمود. در مراحل پایانی ثبت اختراع، متقاضی باید جهت تشکیل پرونده فیزیکی به اداره ثبت مراجعه کرده و گواهی ثبت اختراع خود را دریافت کند.
مدارک مورد نیاز
- تصویر مدارک هویتی (شخص حقیقی ) و تصویر وکالتنامه ، اگهی روزنامه رسمیو … (شخص حقوقی )
- خلاصه توصیف اختراع
- ادعانامه
- نقشه های فنی اختراع
مالکیت ادبی و هنری
هنرمندان و مولفان نیز تحت حمایت مالکیت فکری قرار دارند و حقوق آن ها شامل موارد متعددی است که در ذیل به آن‌ها اشاره میکنیم:
۱-حق اجرا و عرضه و خواندن اثر برای عموم
۲-حق ترجمه
۳-حق پخش اثر از طریق تصویر و صدا
۴-حق تولید اثر سازگار یا حق تلفیق
۵-حق ضبط اثر و حق تهیه فیلم
۶-حق استفاده از پاداش و…
در واقع، حقوق مادی ناشی از مالکیت ادبی-هنری هیچ محدودیتی ندارد و تمام حقوق مادی آن در انحصار مولف یا هنرمند است.
شرایط ثبت اختراع
برای اینکه یک ایده به عنوان اختراع ثبت شود باید شرایط زیر را داشته باشد:
- جدید بودن
- گام ابتکاری
- کاربرد در صنعت
منظور از جدید بودن اختراع این است که اختراع ذکر شده به هیچ عنوان افشاء عمومی نشده باشد. در واقع قبل از تاریخ اظهارنامه در هیچ جای دیگری به شکل مقاله، نمایشگاه، تولید انبوه و … برای عموم فاش نشده باشد.
