فرصت سرمایه گذاری، بازار کاکائو

تولید کاکائو در دنیا تقریبا به دلیل شرایط خاص جغرافیایی مورد نیاز این محصول در انحصار کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی است. تولید این محصول در خط استوا عملی است و به دمای بین ۱۸ تا ۳۳ درجه و رطوبتی بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد نیاز دارد، به همین دلایل کشور ما در تولید این محصول دارای مزیت نیست و ایران وارد کننده این محصول در صنایع مرتبط با آن است. عمده کاکائوی مصرفی ایران از کشور آفریقایی ساحل  عاج و از طریق واسطه ها وارد کشور می شود. ایران کشوری است که در حوزه صنعت شکلات و شیرینی از مصرف کنندگان اصلی کاکائو محسوب می‌شود و دارای موفقیت‌ های بزرگ و مزیت رقابتی است و در عین حال بازار مصرف خوبی در اختیار دارد که از منظر کیفی و قیمتی توانسته جایگاه خوبی را در سطح بین‌المللی کسب­ کند. بنابراین ایران نیاز دارد در زمینه کشت فراسرزمینی محصول مورد نیاز خود اقدامات لازم را به عمل آورد. مصرف بالا و تقاضای بالا برای خرید پودر کاکائو خارجی خوب باعث تنوع و گستردگی واردات انواع پودر کاکائو در سال های گذشته در ایران شده است. گسترش و توسعه صنعت شیرینی و شکلات و کیک و بستنی سازی نیز در طول سالیان اخیر موجب نیاز بیشتر مشتریان به پودر کاکائو شده است. شیرینی و شکلات ایران به ۶۵ کشور نیز صادر می‌شود که این موضوع از مطلوبیت محصول حکایت دارد، بنابراین می‌توان با توسعه مزیت‌های تولید در زنجیره تولید و به طور خاص در حوزه تولید کاکائو قدم برداشت. طرحی که مشاهده میکنید بخشی از طرح تحقیقات بازار فرآورده‌های کاکائو گردآوری شده در واحد سرمایه‌گذاری ایسان است در صورت نیاز به طرح کامل با ما در تماس باشید.

ضرورت اجرای طرح

با نگاهی به بازار شکلات ایران و محصولات ارائه شده توسط شرکت های شکلات سازی به این نتیجه می­رسیم که کیفیت این محصولات تفاوت بسیار زیادی با محصولات رقبای خارجی خود دارد. علت این موضوع عدم استفاده از یکی از مواد اولیه اصلی و مهم در محصولات شکلاتی یعنی کره کاکائو و استفاده از ماده جایگزین آن یعنی روغن جانشین کره کاکائو می باشد. علت استفاده از روغن جانشین کره کاکائو قیمت بالای کره کاکائو وارداتی و همین طور کمبود این ماده اولیه در بازار است. بنابراین ورود به این بازار مطلوبیت قابل قبولی خواهد داشت.

کد آیسیک محصول

کد تعرفه گمرکی

اهمیت استراتژیکی کالا در دنیای امروز

با توجه به اینکه پودر کاکائو و سایر مشتقات کاکائو از مواد اولیه استراتژیک و اساسی کارخانجات و صنایع غذایی، شیرینی و شکلات کشور و همچنین اصناف، قنادی ها، شیرینی فروشی ها و کارگاه­های کوچک صنعتی می باشد، لذا از این بابت کشور شدیدا به منابع خارجی متکی است. سالیانه مقادیر زیادی ارز جهت ورود پودر کاکائو و سایر مشتقات کاکائو صرف می گردد که با بهره برداری از واحد های صنعتی فرآوری دان های روغنی و کاکائو، نیازهای کشور کاملا  تامین می شود و بخشی از محصولات آن نیز جهت صادرات و عرضه به بازارهای جهانی از جمله اروپا منظور می گردد.

ماهیت محصول

محصولاتی که جهت تولید در این طرح مورد بررسی قرار گرفته است نظیر کره و پودر کاکائو جز کالاهای مصرفی محسوب می شوند. این محصولات به عنوان ماده اولیه صنعت شکلات سازی و آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. کره کاکائو جز کالاهای لوکس نیز محسوب می گردند که با افزایش درآمد، تقاضا برای این محصول افزایش می یابد.

بررسی کالاهای جایگزین

با وجود کاربرد گسترده کره کاکائو در صنایع غذایی، استفاده از این ماده با توجه به عواملی نظیر عدم پایداری در دمای بالا، تمایل به سفیده زدن(blooming) و محدودیت در محتوی چربی آن، محدود شده است. بعلاوه سطح بالای تقاضا برای کره کاکائو و هزینه تمام شده بالا جهت تولید آن در بالاترین کیفیت، شرایطی را فراهم آورد که منجر به تولید موادی معادل و جایگزین برای آن شد. دو محصول معادل کره کاکائو،  (CBE) و (CBS) جانشین کره کاکائو  هستند که در حال حاضر به عنوان جایگزین کره کاکائو تولید و در صنایع غذایی مختلف استفاده می شوند. این محصولات بطور خاص از روغن های گیاهی شامل روغن پالم، روغن پالم کرنل، روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن انبه، تولید می شوند. استفاده از این مواد به عنوان جایگزینی برای کره کاکائو می تواند به هر نسبتی هزینه تمام شده تولید محصولات در صنایع غذایی مختلف را کاهش دهد. اما مهم­ترین عامل استفاده از آن در بین شرکت­های شکلات سازی قیمت پایین تر این محصول نسبت به کره کاکائو می­باشد. در بخش پودر کاکائو، این ماده اولین ماده اولیه غیر جایگزین برای تولید شکلات می باشد.

مواد اولیه محصولات

عمده مواد اولیه محصولات پروژه، دان کاکائو می باشد. دان های خام کاکائو از میوه کاکائو به دست می­آید.قیمت دان کاکائو در ایران در بخش فروش عمده آن بالا است چون این محصول ۱۰۰ درصد وادراتی است و در بازار ایران بسیار کم یاب است. تولید دان کاکائو در ایران انجام نمی شود به این دلیل که محل کشت این درختان ایران نیست. البته به عنوان فراوری دان خام کاکائو در ایران فقط کارخانه شیرین عسل برای تولید محصولات خود واردات را انجام می دهد .دان های استفاده شده در محصولات شیرین عسل از مرغوب ترین نوع کاکائوی تولید شده در ساحل عاج و غرب قاره ی آفریقا می باشد که در بهترین شرایط اقلیمی (جهت کشت کاکائو) تولید شده اند. مطالعات و بررسی میدانی واردکنندگان دان کاکائو نشان می دهد؛ به جز شرکت شیرین عسل سایر وارد کنندگان، صرفا تامین کننده سفارش شرکت­هایی با درخواست اوزان پایین­تر می باشند.

بررسی بازارها

بازار خارج

کشورهای ساحل عاج، غنا، اکوادور، کامرون و نیجریه از بزرگترین کشور های تولید کننده کاکائو می­باشد.آمریکای شمالی و اروپا به طور سنتی به عنوان مناطق غالب بازار کاکائو و شکلات باقی مانده اند. پایگاه‌های بزرگ فرآوری کاکائو که در این دو منطقه وجود دارد، نیروی محرک اصلی برای تسلط بر بازار آنهاست. بازار جهانی کاکائو و شکلات شاهد تحولی بوده که طی پنج سال گذشته با افزایش فروش در بازارهای در حال توسعه آسیا- اقیانوسیه،خاورمیانه و آفریقا برجسته تر شده است.

سهم بزرگترین مصرف کنندگان فرآورده کاکائو در جهان

عرضه کره و پودر کاکائو

وضعیت واحدهای فعال و در حال تاسیس کره کاکائو و پودر کاکائو

با توجه به تعداد بسیار محدود  واحدهای فعال و درحال تاسیس، این واحد ها به تفکیک استان و ظرفیت تولید در جداول مربوطه ارائه شده است. منابع اطلاعات مربوط واحدهای فعال و در حال تاسیس  از سازمان صنعت، معدن و تجارت دریافت گردیده است.

لیست واحد های فعال (دارای پروانه بهره برداری)کره کاکائو

اسامی واحد های در حال تاسیس کره کاکائو

لیست واحد های فعال پودر کاکائوطبیعی

لیست واحدهای در حال تاسیس پودر کاکائو

بررسی تقاضا

با توجه به زمینه فعالیت این شرکت در حوزه تولید انواع فرآورده های کاکائو می توان گفت که متقاضیان این شرکت واحد های تولید کننده در بخش ها ی مختلف صنعت شیرینی و شکلات سازی، لبنیات، دارویی و ارایشی و بهداشتی می­باشد. در جدول زیر اطلاعات مرتبط با متقاضیان و محصولات غالب آن ارائه شده است.

مطالعه صادرات و واردات

شرایط واردات پودر کاکائو

با توجه به اینکه بسیاری از شرکت‌های واردکننده پودر کاکائو در کشور به‌عنوان تأمین‌کننده و پشتیبان خریداران این ماده محسوب می‌شوند، به‌راحتی می‌توان انواع پودر کاکائو از برندهای معتبر دنیا را در کشورمان یافت. همین مسئله موجب گردیده که امکان تهیه پودر کاکائو برای کارخانه‌های تولیدی و شرکت‌های مصرف‌کننده با کیفیت بالا و قیمت‌هایی بسیار مناسب فراهم شود. البته شایان‌ذکر است که قیمت این محصول، بسته به عواملی همچون برند محصول، کشور تولیدکننده، کیفیت و درصد چربی آن می‌تواند متفاوت باشد. با این‌وجود، واردات پودر کاکائو ضمن تأمین نیاز مشتریان به محصولاتی خالص و مرغوب، شرایطی را جهت عرضه مناسب قیمت این محصول فراهم ساخته است.به طورکلی قوانین خاصی از جانب گمرک جهت واردات همه محصولات به کشور در نظر گرفته‌شده که واردات پودر کاکائو نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. اما به‌تازگی تعرفه‌ها و شرایط واردات این محصول، دستخوش تغییراتی شده که تجار و واردکنندگان پودر کاکائو می‌بایست به آن توجه داشته باشند.در گذشته جهت خرید و واردات این محصول از کشورهای خارجی، شرط داشتن کارت بازرگانی جهت ثبت سفارش و تحویل محصول به گمرک کافی بود. در چنین شرایطی واردکننده نیز با اخذ تأییدیه‌های لازم از وزارت بهداشت و پرداخت عوارض مربوط به گمرک، اقدام به خریداری محصول موردنظر خود از کشورهای مختلف و واریز ارز از طریق ال سی می‌نمود.اما در این سال‌ها و پس از اعمال تحریم‌ها علیه کشورمان، قوانین واردات کالا نیز دچار تغییراتی شد که طی آن جابه‌جایی وجوه واردات به‌صورت ال سی، مقدور نمی‌باشد. به‌این‌ترتیب، واردکنندگان همه محصولات اعم از پودر کاکائو، ملزم به انتقال وجه از طریق صرافی‌های مورد تائید بانک‌های داخلی بوده و نمی‌توانند صرف با داشتن کارت بازرگانی اقدام به خرید پودر کاکائو کنند.

میزان واردات پودر کاکائو بر اساس کد تعرفه ۱۸۰۵۰۰۹۰

*کد تعرفه ۱۸۰۵۰۰۹۰: پودر کاکائو بدون افزودن قند ، شکر یا سایر مواد شیرین کننده در بسته بندی های بیش از ده کیلوگرم

میزان واردات پودر کاکائو بر اساس کد تعرفه ۱۸۰۵۰۰۱۰

* کد تعرفه ۱۸۰۵۰۰۱۰: پودرکاکائوبدون قندوشکر یامواد شیرین کننده در بسته بندی های کمتر از ده کیلوگرم

میزان واردات کره کاکائو بر اساس کد تعرفه ۱۸۰۴۰۰۰۰

*کد تعرفه ۱۸۰۴۰۰۰۰: کره , چربی و روغن کاکائو

  پودر کاکائو که درنتیجه فرآوری دان‌های کاکائو و طی مراحل مختلف، تهیه می‌گردد، ازجمله محصولاتی است که بومی مناطق آفریقایی و برخی کشورهای آمریکایی بوده اما می‌توان برخی کشورها مانند ترکیه را نیز به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین صادرکنندگان این محصول در دنیا دانست. عمده واردات پودر و کره کاکائو کشور از کشورهای ترکیه، امارت متحده عربی و برخی از کشورهای اروپایی نظیر هلند، آلمان، فرانسه و.. می باشد. در این میان سهم دبی و ترکیه به دلیل داشتن مرز نزدیک قابل توجه است. بهترین پودرهای کاکائو را می توان از طریق واحدهای بازرگانی‌های واردکننده خریداری نمود.

شرایط صادرات پودر کاکائو

خوشبختانه میزان مناسب تولیدات صورت گرفته از محصولی مانند پودر کاکائو در کشور موجب شده تا علاوه بر توزیع این محصول در بازار داخلی، امکان رایجی برای صادرات پودر کاکائو به کشور های دیگر علی الخصوص کشور های همسایه فراهم شده و در نتیجه توزیع جهانی این محصول نیز اتفاق بیفتد . محصول مورد نظر به دو شکل بسته بندی و کیلویی صادر می شود .

پودر کاکائو ایرانی که اکنون تحت برند های مشهور و جهانی در جریان خرید و فروش های گسترده قرار می گیرد، زبانزد خریداران خاص و عام بوده و به عنوان محصولی درجه یک به خصوص در میان مصرف کنندگان خارجی شناخته شده است که این امر ارسال بیش از پیش محصول فوق را به کشور هایی که به عنوان وارد کننده از آن جهت توزیع در بازار های خود بهره می برند؛ به دنبال داشته است.کشور هایی که بیشترین میزان واردات از پودر کاکائو ایرانی را به جریان مصارف داخلی کشور خود راه داده اند، کشور های همسایه می باشند که عمده آن ها عراق، افغانستان و عمان می باشد.

کره کاکائو فله ای، اصل و با کیفیتی که در کارخانه ها و مراکز تولیدی ایران تهیه می شود به صورت عمده به کشور عراق صادرات می شود ، و بخش از درآمد ارزی کشور را تأمین می نماید. کشور عراق یکی از خریداران عمده انواع مختلف محصولات از کشور ما است که بسیاری از مواد مورد نیاز خود را از ایران تهیه و خریداری می نماید. یکی از مواد اولیه مورد نیاز برخی از صنایع در عراق کره و یا روغن کاکائو است، و چون کره کاکائو ایرانی از کیفیت و قیمت مناسبی برخودار است، عراق خریدار بهترین کره کاکائو ایرانی می باشد . تاجران ایرانی همراه با صادرات انواع شکلات ایرانی، کره کاکائو را نیز به عراق صادرات می نمایند.

میزان صادرات پودر کاکائو بر اساس کد تعرفه ۱۸۰۵۰۰۹۰

منبع: اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی استان  تهران

میزان صادرات پودر کاکائو بر اساس کد تعرفه ۱۸۰۵۰۰۱۰

منبع: اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی استان تهران

     میزان صادرات کره کاکائو بر اساس کد تعرفه ۱۸۰۴۰۰۰۰

منبع: اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی استان تهران

تعیین بازار هدف

بازار هدف در داخل

محصولات مورد بررسی در این طرح شامل کره و پودر می باشد و کاربرد های فراوان  این دو محصول در صنایع شکلات سازی، آرایشی و بهداشتی و در تهیه انواع نوشیدنی ها مانند  شکلات داغ ، کافی میکس، کاپوچینوی شکلاتی، شکلات های خانگی و صنعتی، انواع دسر، انواع شیر و محصولا لبنی، تهیه انواع کیک و بستنی، تزئیین مواد غذایی مختلف گویای بازار وسیع این محصولات در داخل کشور می باشد.

کره کاکائو مورد نیاز صنایع مختلف، بخشی در داخل کشور تولید می شود و مقداری دیگر، از طریق واردات تأمین می شود. تولید و فروش عمده کره های کاکائو ، در برخی از مراکز تولیدی شکلات ایرانی ، به صورت بسته بندی شده و فله، صورت می گیرد و وارد بازار مصرف می گردد. کره و یا روغن کاکائو ایرانی که تولید می شود از کیفیت خوبی برخودار است و به همین دلیل بسیاری از صنایع شکلات سازی و صنایع لوازم آرایشی، بهداشتی خریدار انواع کره کاکائو ایرانی هستند. کره و یا روغن کاکائو ایرانی فله در بسته بندی ۲۵ کیلو گرمی تولید و وارد بازار مصرف می شود. لذا اولویت اول محصولات تامین نیاز داخل و بازارهای محلی و منطقه ای و در وهله بعد صادرات این محصولات می باشد.

با توجه به اولویت بندی صورت گرفته و بخش بندی بازار های هدف داخلی ۵ استان با بیشترین میزان مصرف در لیست مناطق جغرافیایی هدف جهت تبلیغ قرار می‌گیرند.این استان‌ها با توجه به جمعیت و قشر جوان مصرف کننده محصولات و صنعتی بودن در نظر گرفته شده است.

بازار هدف در خارج

با توجه به اهداف صادراتی شرکت، می توان بازار هدف خارجی برای هر دو محصول را کشورهای عراق، افغانستان و عمان در نظر گرفت. چرا که کشور عراق یکی از خریداران عمده انواع مختلف محصولات از کشور ایران است و بسیاری از مواد مورد نیاز خود را از ایران تهیه و خریداری می نماید. یکی از مواد اولیه مورد نیاز برخی از صنایع در عراق کره و یا روغن کاکائو است، و چون روغن کاکائو ایرانی از کیفیت و قیمت مناسبی برخودار است، عراق خریدار بهترین کره کاکائو ایرانی می باشد.تاجران ایرانی همراه  با صادرات انواع شکلات ایرانی، کره کاکائو را نیز به عراق صادرات می نمایند.

برنامه بازاریابی

امروزه با گسترش روند جهانی شدن، افزایش رقابت، ورود شرکت های مختلف داخلی و خارجی، محصولات متنوع و پیشرفت تکنولوژی، حفظ رضایت و وفاداری مشتری مشکل شده است؛ بنابراین بهره گیری از قابلیت‌ها و استراتژی های بازاریابی جهت بقا در صحنه رقابت امر ضروری به نظر می رسد؛ چراکه این دو عامل می تواند زمینه ساز مناسبی برای بهبود عملکرد تجاری شرکت باشد.

استراتژی محصول

جهت تدوین استراتژی تولید محصول ابتدا باید به رسالت مجموعه توجه نمود. محصولات باید دارای هدف باشند. استراتژی محصول باید شکاف بین آنچه مشتریان می‌گویند و آنچه که آن‌ها نیاز دارند را از بین ببرد. معمولا هر شرکت چندین گروه کالا دارد که بر اساس رسالت و اهداف شرکت، توانمندی های مالی مجموعه، امکان تهیه ی مواد اولیه، اندازه بازار هر محصول، جور کردن سبد کالایی شرکت برای تامین خواسته های زنجیره تامین و مصرف کننده نهایی، سبد کالایی رقبا و در نظرگرفتن خواسته ها و نیازهای بازار هدف و … طراحی می گردد.

استراتژی محصولات تولیدی از یک طرف شامل تولید محصولات سالم همراه با بسته بندی مناسب و از طرف دیگر شامل ارائه محصولات با قیمت مناسب در بازار به منظور استفاده همگان می باشد که البته از طریق کاهش هزینه های تولید امکان پذیر خواهد بود.  طبیعی است که مردم به سلامتی خود اهمیت زیادی می‌دهند و در این میان، خصوصا در استفاده از محصولات قنادی بسیار حساس هستند، لذا با درک این نیاز مصرف‌کنندگان، سعی در ارائه محصولاتی شود که کمترین آسیب را به سلامت انسان وارد کنند.

استراتژی قیمت گذاری

قیمت محصولات تولیدی این طرح علاوه بر اینکه بر اساس قانون عرضه و تقاضا تعیین می گردد، تابعی از نوع محصول بندی ، نوع بسته بندی و نوع بازار هدف است.قیمت پودر کاکائو در سال های اخیر، با افزایش نرخ ارز در داخل کشور، به مقدار زیادی افزایش یافته است. البته غیر از این مورد قیمت آن، به عوامل گوناگونی بستگی دارد. برخی از این عوامل عبارتند از: قیمت جهانی دان های کاکائو: که در سال های اخیر با اندکی افزایش رو به رو بوده است. برند محصول: از آن جا که کشورهای گوناگونی به تولید پودر کاکائو می پردازند، لذا این محصول با برندها و همچنین کیفیت های مختلفی در بازار موجود است که با قیمت های متفاوتی به فروش می رسند. هزینه های جانبی: علاوه بر این موارد، هزینه های حمل و نقل نیز به قیمت آن می افزاید. البته در بازه های زمانی ای از سال که میزان تقاضا برای این محصول افزایش می یابد، به عنوان مثال اواخر تابستان، می توان آن را با قیمت کمتری نسبت به دیگر زمان ها تهیه نمایید.

استراتژی توزیع

عرضه و پخش انواع مختلف پودر کاکائو در دو نوع طبیعی و یا قلیایی شده در سراسر کشور توسط فروشگاه های حضوری و یا درگاه های اینترنتی معتبر انجام می باشد.

استراتژی تبلیغ

یکی از روش های گسترش فروش در هر حوزه ی اقتصادی، این است که محصولات در دسترس تعداد بیشتری از مشتریان قرار گیرد و برای این امر روش های مختلف تبلیغاتی و بازاریابی مورد استفاده قرار می گیرد. تبلیغات این واحد تولیدی از طریق وبسایت، شبکه های اجتماعی، ارائه کاتالوگ محصولات با مشخصات و ویژگی­های شاخص آن ، حضور در نمایشگاه­های داخلی و خارجی و مبلغان وفادار به محصولات می باشد.