منسوجات بی بافت آینده پرسود در صنعت نساجی

منسوجات بی بافت چیست؟

منسوجات بی بافت که نام علمی آن Nonwoven fabrics است امروزه کاربردهای وسیعی پیدا کرده‌اند و روزانه به تعداد محصولات این صنعت افزوده می‌شود. مهم‌ترین کاربرد این محصولات در بهداشت و درمان است که لباس‌های بیمارستانی، پدها، ست‌های جراحی، چسب زخم‌ها، باند و گاز و … را شامل می گردد. پارچه­ بی بافت، موکت‌ها، دستمال کاغذی، انواع دیوارپوش‌ها و عایق‌ها نظیر ایزوگام، پارچه‌های اسپان باند، پدهای بهداشتی، قسمت جاذب پوشک بچه و…. از دیگر محصولات صنعت بی بافت به‌شمار می آیند. منسوجات بی­ بافت تقریباً در همه صنایع و اصناف استفاده‌های منحصر به فردی را دارند. از جمله پر مصرف‌ترین صنایع می‌توان به صنعت بسته‌بندی، آرایشی و بهداشتی، راه­‌سازی و صنعت ساختمان‌سازی اشاره نمود.

برای نمونه امروزه ساک دستی‌های پارچه‌­ای یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان پارچه‌های اسپان باند بعد از صنعت تولید لباس‌های بیمارستانی است. تولید با حجم و سرعت بالا، قیمت بسیار نازل، بازیافت آسان و طیف وسیع محصولات قابل تولید با این منسوجات از دلایل محبوبیت روز افزون این ابداع بشر است. به‌طور خلاصه منسوجات بی بافت حاصل در هم تنیدگی (Bonding) الیاف مختلف و ایجاد بستر یا همان منسوج می‌باشند. در این صنعت از تار و پود خبری نیست. این اتصال و درهم تنیدگی الیاف توسط فشار، حرارت، ضبه و یا مواد شیمیایی انجام می‌شود که هریک از این روش‌ها، محصول با خواص متفاوتی را به دست می‌دهند. صنعت منسوجات بی بافت روز به روز در حال توسعه و گسترش است، خوشبختانه در ایران نیز این صنعت رشد چشم‌گیری داشته‌است، به گونه‌ای که در سال‌های اخیر شاهد رشد خط تولید اسپان باند و سایر منسوجات بی بافت در کشورمان بوده‌ایم.

در این مطلب بخشی از طرح توجیهی منسوجات بی بافت را مشاهده می‌کنید که توسط کارشناسان ما در شرکت مشاوران کسب و کار ایسان کاوش تهیه و تدوین شده است. در صورت نیاز به طرح کامل منسوجات بی بافت با ما در تماس باشید.  همچنین برای مشاهده نمونه طرح‌های توجیهی ما به بخش سرمایه گذاری مراجعه نمایید.

ضرورت اجرای طرح

در طی سال‌های  اخیر دسته خاصی از منسوجات با نام منسوجات بی­ بافت که نخ ماده اولیه آن‌ها نیست و مستقیماً از الیاف تولید می­‌شوند توانسته‌­اند سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار بگیرند. آینده صنعت نساجی متعلق به منسوجات بی بافت است.

کاهش هزینه های تولید و در نتیجه قیمت نهایی منسوجات بی بافت سبب شده است که این منسوجات در بازار کاربردهای یکبار مصرف نظیر کاغذ و فیلم نفوذ نموده و سهم قابل توجهی از آنها را در اختیار خود بگیرند. علاوه بر بازارهای متداول، منسوجات بی بافت توانسته اند وارد حوزه بازارهای خاص و فنی نیز شوند و با توجه به ویژگی های منحصر به فرد خود در این بازارها سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند.

محصولات و کاربرد منسوجات بی بافت

منسوجات بی بافت

منسوجات بی بافت (NON-WOVEN) منسوجاتی هستند که مستقیماً از الیاف جدا از هم به وجود می­‌آیند. به این صورت که الیاف به صورت‌های مختلف در کنار هم قرار گرفته و با وسایل مختلف از جمله سوزن­زنی، حرارتی و یا با استفاده از چسب یا بایندر به یکدیگر اتصال یافته و تولید یک سطح کامل به صورت پارچه می­‌نماید. یه عبارت دیگر منسوجات بی ­بافت گونه‌ای از پارچه است که بدون بافت تولید می‌شود بدین شکل که الیاف در هم آمیخته شده و بر روی آن‌ها عملیات اتصال انجام می‌شود. این پارچه‌ها در رنگ ها و گرماژهای مختلفی تولید می­شود به نوعی­ که می‌توان این پارچه قابلیت تولید در گرماژهای مختلف از ۸ گرم تا ۳۸۰ گرم را دارد.

کاربرد منسوجات بی ­بافت

• صنعت پزشکی و بهداشتی
• فیلترسازی و فیلتراسیون
• کشاورزی
• صنعت راه و ساختمان
• صنایع اتومبیل­‌سازی
• استفاده در بسته بندی و کاور

انواع منسوجات بی بافت

از دیدگاه تخصصی انواع منسوجات بی بافت به دو گروه عمده زیر تقسیم می‌شوند:

1. اسپان باند (spun bond)

Spunlaid  که به آن spunbond نیز گفته می­شود، یکی از پرکاربردترین محصولات منسوجات نبافته می­باشد. در فرآیند تولید پارچه‌ی اسپان باند، مواد اولیه در دستگاه اکسترودر وارد می‌شوند. پس از ذوب، پلی‌ پروپیلن وارد مجموعه‌ای از سوزن‌های سرنگ ‌مانند می‌شود که با فشار وارده از طرف اکسترودر باعث خروج مواد مذاب به صورت الیاف بسیار باریک به شکل رشته‌های فیلامنت‌ می‌شود. فیلامنت‌ها بعد از خنک شدن به شکل آیرودینامیک روی نقاله‌های خط تولید، کش داده شده و لایه‌های اسپان تولید می‌شود.

2. ملت بلون (Melt blown )

این نوع منسوجات نبافته متشکل از فیلامنت های منقطع در طول های مختلف و ظرافت ۵-١ میکرون می­باشد، که با استفاده از تکنولوژی ملت بلون تولید می گردد. از بارزترین خصوصیات این نوع پارچه ها ظرافت الیاف و قدرت نفوذ ناپذیری بسیار بالا در برابر مایعات می باشد .در ماسک‌های استاندارد از لایه ملت بون  (Melt blown) استفاده می‌شود. به همین دلیل ماسک سه بعدی مایعات را از خود عبور نمی‌دهد. پس در برابر سایر میکروب‌ها و ذرات نانومتری و ریز در هوا نیز همانند یک سد عمل می‌کند.

پارچه اسپان باند  SMS: در تولید پارچه های ماسک و البسه یکبار مصرف از پارچه (SMS)  استفاده می شود، این پارچه همان پارچه اسپان باند و پارچه ملت بلون می باشد که به صورت ترکیبی برای استفاده­ی بهتر در صنعت پزشکی تولید می‌شود. در پارچه ی اسپان باند SMS یک لایه پارچه ملت بلون در بین دو لایه پارچه اسپان باند قرار می­گیرد.

کد آیسیک محصول

استاندارد های ملی و بین المللی

به دلیل کاربرد وسیع پارچه و منسوجات نبافته در تولید انواع محصولات مختلف استاندارهای خاصی در سطح ملی و بین‌المللی برای تعاریف شاخص‌ها، ویژگی‌ها و آزمون‌های تطبیقی فرآیند و محصول مصوب شده است. رعایت و پیاده‌سازی شرایط دستیابی به شاخص‌ها استاندارهای زیر در تولید محصول الزامی است.

• لیست استاندارد های ملی

کد تعرفه گمرکی

تعرفه یا به عبارت دیگر(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می‌باشد برای شناسایی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا، میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می‌باشد. با توجه به جدول ذیل کد تعرفه مربوط به محصولات طرح  از وزارت بازرگانی اخذ گردیده است.

اهمیت استراتژیکی کالا در دنیای امروز

با توجه به اینکه صنعت تولید پوشاک در جهان یکی از صنایع سرمایه‌ساز در جهان به شمار می‌آید. با افزایش جمعیت و نیاز بشر به پوشاک و دیگر منسوجات، تنها روش بافندگی تار و پودی و حتی حلقوی پاسخگوی این جمعیت رو به رشد نمی‌باشد. بنابراین تولید منسوجات بی بافت مورد بررسی قرار گرفت و موفق واقع شد. امروزه بی بافت ها در گستره وسیعی از منسوجات یکبار مصرف و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. این منسوجات به علت راحتی در مصرف و برآوردن نیازهای مصرف کنندگان با قیمت پایین‌تر، باعث ایجاد روند رو به رشد تقاضا گردیده است.

روند جهانی گرایش به این نوع محصولات و انجام تحقیقات گسترده در اشاعه استفاده از این محصول و روند رو به رشد تمایل بشر به استفاده از البسه یکبار مصرف و ده‌ها کاربرد دیگری که برای منسوجات بی­ بافت مطرح می‌شود خود گویای اهمیت استراتژیک آن در زمان حال می‌باشد.

بزرگترین دلیل توجه به منسوجات نبافته در دنیا، کاهش هزینه تولید و کوتاه کردن مراحل تولید می‌باشد، در واقع با حذف بسیاری از مراحل ریسندگی و بافندگی، سرمایه‌گذاری اولیه، قیمت تمام شده محصول، انرژی مصرف شده، نیروی انسانی و… کاهش می‌یابد و سرعت تولید افزایش پیدا می‌کند. امروزه رشد جهانی مصارف این محصول از تمامی شاخه‌های صنعت نساجی بالاتر است.

بررسی کالاهای جایگزین

امروزه منسوجات بدون بافت با نرخ رشد بالا در حال جایگزین شدن منسوجات دیگر از جمله منسوجات تاری، پودی و حلقوی می‌باشد. به دلیل قیمت پایین‌تر این محصول امکان جایگزین شدن آن در کاربردهایی که تعداد دفعات مصرف پایین می‌باشد. مانند مصارف بهداشتی و پزشکی نیز بسیار بالاست.

علاوه بر آن به دلیل ساختار فیزیکی این نوع منسوجات امکان تولید آن به شکل‌ها و ضخامت‌ها و ترکیب‌های مختلف بسیار راحت‌تر از منسوجات دیگر فراهم شده است. به صورتی که می‌توان حتی از آن به عنوان فیلتر نیز در سطح وسیعی استفاده نمود.

به‌ علت پیشرفت تکنولوژی در صنعت منسوجات نبافته گاهی اوقات از نظر ساختار، کیفیت و موارد مختلف اصلاً جایگزینی ندارند. حتی اگر محصول جایگزینی موجود باشد، اختلاف قیمت منسوجات بی بافت در مقایسه با محصولات جایگزین طوری است که کاهش خواص و ویژگی‌ها هنوز مورد قبول می‌باشد. به هر حال هیچ منسوج بی بافت به عنوان جانشین تولید نشده است، بلکه مزایای قیمتی همراه با مزایای پیشرفته آن‌ها (نظیر آستری، پاکن‌ها، روپوش‌های جراحی، انواع فیلترها و غیره) برای کاربران بارزتر شده است. همچنین تعداد اقلام پلاستیکی، منسوج، کاغذ و غیره که منسوجات بی بافت قادر به جانشینی آن‌ها هستند محدود نبوده و نیز انتظار می‌رود که مزایای هزینه‌ای و اثربخشی منسوجات بی بافت همچنان باقی بماند.

مواد اولیه محصولات

ماده اصلی منسوجات بی بافت پلیمرها می باشند. از جمله پلیمرهای مورد استفاده در پارچه‌های اسپان باند می­‌توان به پلی پروپیلن، پلی استر، پلی اتیلن، پلی اورتان، ریون اشاره نمود. پلی  پروپیلن (pp) بیشترین استفاده را در تولید پارچه‌های بی بافت به روش اسپان باندینگ دارند همچنین می‌تواند بیشترین بازده را (گرماژ، مقدار پارچه بر کیلوگرم) یا حداقل هزینه و پوشش‌دهی مناسب با چگالی پایین ایجاد نماید.  پلی پروپیلن، یکی از بهترین پلیمر‌های ساده در دنیاست که از طریق پلیمریزاسیون گاز پروپیلن تولید می­‌شود. هزینه مواد اولیه آن نیز مانند پلی اتیلن بسیار پایین و مناسب است و به دلیل اینکه هزینه مناسبی برای تولید دارد، باعث می‌شود که این پلیمر خیلی مورد استفاده قرار بگیرد.

بررسی بازار

بازار خارجی

اسپان باند در دنیا قدمتی بیش از ۵۰ سال دارد. کشورهایی که در زمینه تولید این پارچه سهم زیادی دارند عبارتند از: آمریکا، انگلیس، آلمان، چین . پیش‌بینی‌های انجام شده از رقمی حدود ۱۶ میلیارد دلار از حجم بازار این پارچه تا سال ۲۰۲۲ در بازار جهانی، حکایت دارد. رشد و پیشرفت قاره آسیا و کشورهای خاورمیانه احتمال کسب ۵۰% از بازار این پارچه را می‌دهد،کشورهای چین،کره جنوبی، ژاپن، هند، از تولید‌کنندگان این پارچه هستند. بررسی جغرافیایی بازار منسوجات بی بافت حاکی از حرکت این صنعت از سمت کشورهای آمریکای شمالی و اروپای غربی به سمت کشورهای خاور دور مخصوصاً چین است (مانند تمام صنایع دیگر) صنعت منسوجات نبافته آمریکا به لحاظ تکنولوژی پیشرفته و محصولات سرآمد و پیشتاز در جهان است. کشورهای آسیایی با سهم ۴۰ درصدی از بازار جهانی منسوجات بی بافت و میزان مصرف ۳٫۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۸ در صدر مصرف‌کنندگان این نوع منسوجات بوده و نرخ رشد مصرف منسوجات بی بافت طی این ۱۰ سال (۲۰۰۸-۲۰۱۸ ) برابر با ۱۱٫۱ درصد بوده است.

بازار داخلی

در کشور ایران در مقایسه با کشورهای دیگر مانند ترکیه، عربستان، هند، چین و … سرمایه‌گذاری چندانی در حوزه منسوجات بی‌بافت صورت نگرفته است. کشور ما از نظر مزیت‌های صنعتی و فنی در تولید منسوجات بی‌بافت در مقام مقایسه با کشوری مانند ترکیه از شرایط به مراتب بهتری در زمینه دسترسی به مواد اولیه، نهاده‌های تولید صنعتی مانند نیروی انسانی، برق و … برخوردار است. ترکیه برای تهیه مواد پتروشیمی یا  الیاف پلی‌استری نیازمند واردات است (حتی یکی از مقاصد مواد پلیمری و الیاف پلی‌استر صادراتی ایران، ترکیه می‌باشد) اما با این اوصاف سرمایه‌گذاری ترکیه در زمینه تولید منسوجات بی‌بافت، چندین برابر ایران بوده و به‌عنوان یکی از مراکز قابل توجه تولید منسوجات بی‌بافت در منطقه مطرح می باشد.

بازار منسوجات بی‌بافت بازاری افزایشی و سودآور است، متأسفانه در کشور ما به دلیل سیاست‌های نادرست و محدودیت های تحریمی باعث بروز مشکلاتی در سرمایه‌گذاری و حجم ظرفیت تولید این بخش از نساجی شده است. نقشه رسم شده برای پراکندگی جغرافیایی واحدهای فعال در زمینه تولید انواع منسوجات بی بافت در شکل ذیل نشان داده شده است. مطابق نقشه بیشترین تراکم این واحدها به ترتیب در استان های مرکزی، آذربایجان شرقی و اصفهان می باشد.

بررسی وضعیت عرضه منسوجات در ایران

با توجه به تعداد واحدهای فعال ، این واحد ها به تفکیک استان، نوع فرآوری و ظرفیت تولید در نمودار مربوطه ارائه شده است

                                                             واحد های فعال براساس کد آیسیک ۱۷۲۹۵۱۲۳۸۹

بازار منسوجات بی بافت بسیار وسیع بوده و میزان تولید این منسوجات از مقدار مورد نیاز بازار مصرف پیروی می‌کند. امروز بسیاری از صنایع کشور مانند خودروسازی، ساختمان‌سازی، راه‌سازی، سدسازی، کشاورزی، بهداشت و …. نیازمند بهره‌گیری از خدمات فنی و تخصصی توسط فعالان صنعت نساجی جهت تأمین نیازهای خود هستند. افزایش تقاضای منسوجات پزشکی منجر به این پیش بینی می شود که محرک اصلی تولید منسوجات بی بافت در جهان، این محصولات باشند.

مطالعه صادرات و واردات

آمار واردات و صادرات انواع منسوجات بی ­بافت طی ۵ سال اخیر در جداول ذیل نشان داده شده است. همانطور که در جدول ملاحظه می گردد، روند واردات انواع منسوجات بی بافت طی سال های ۹۵-۱۴۰۰ نزولی بوده و گویا تولیدات داخلی کشور پاسخگو بوده است، لیکن به علت شیوع ویروس کرونا از اواخر سال ۹۸ و افزایش بی سابقه تقاضای کشور به انواع مصارف منسوجات بی بافت از قبیل ماسک، گان، و سایر البسه بیمارستانی و… آمار واردات در سال ۹۹ ازاین قائده اندکی انحراف پیدا کرده باشد.

• میزان واردات منسوجات بی بافت بر اساس کد تعرفه ۵۶۰۳

• میزان صادرات منسوجات بی بافت بر اساس کد تعرفه ۵۶۰۳

بررسی اجمالی تکنولوژی و روش های تولید محصول

خط تولید اسپان باند  SMS یکی از بهترین و پرسودترین خطوط تولید پارچه های اسپان باند به شمار می‌آید.  پارچه بی بافت SMSیک کامپوزیت ترکیبی از دولایه لایی بیبافت اسپان باندو و یک لایه منسوج بی بافت  melt blown  استکه به صورت ساندویچی روی هم قرار گرفته. و یا پارچه بی بافت سه لایه را تشکیل می‌دهد.لایه رویی یک ماده اسپان باند بی بافت است؛ لایه میانی ملت بلون. سپس لایه زیرین دوباره یک لایه اسپان باند است. پارچه اسپان باند و پارچه ملت بلون در مواد اولیه یکسان هستند. و هر دو  گرانول پلی پروپیلن  هستند ولی تنها در طول زنجیره مولکولی باهم تفاوت دارند. تفاوت اصلی این دو پارچه با هم  ظرافت الیاف تشکیل دهنده  این دولایه هستند. که قدرت نفوذ پزیری متفاوت به پارچه می­دهد.

شرح خلاصه فرایند تولید

• آماده سازی مواد اولیه
• ذوب پلیمر و تصفیه مذاب آن
• تولید الیاف فلامینتی
• کشش الیاف فلامینتی
• ته نشینی الیاف و تشکیل لایه عنکبوتی
• اتصال حرارتی جهت استحکام و تثبیت
• تکمیل نهایی و رولینگ محصول

دیاگرام  فرآیند تولید منسوج بی بافت، تشکیل لایه به روش مذاب اسپان باند با اتصال حرارتی

برخی از شاخص های مالی و اقتصادی پروژه

همان گونه که در این مقاله مشخص است بازار منسوجات بی بافت یک فرصت عالی برای سرمایه‌گذاری است. ما با بررسی کامل عرضه و تقاضا، بازار داخلی و خارجی محصول به شما در سرمایه‌گذاری مطمئن کمک خواهیم کرد. موضوع مقاله بعدی ما را شما مشخص کنید! در بخش نظرات به ما بگویید دوست دارید چه فاکتورهایی و از بازار کدام محصول توسط کارشناسان ما بررسی و اطلاعات در اختیار شما قرار بگیرد.